Book Reviews

अय्या खरंच की....आणि इतर ९ पुस्तकं

राजीव तांबे हा मुलांसाठी लिहिणारा लेखक म्हणून ओळखला जातो. २०१६ साली साहित्य अकादमीनं त्याला पुरस्कार देऊन गौरवलं. त्याचं लिखाण मुलांशी बोलतं, त्यांना त्या गोष्टीतून त्यांना हव्या त्या दुनियेची सैर करून आणतं आणि त्याचबरोबर त्यांना हळूहळू मोठंही करतं.  पुढे वाचा

विवेक प्रकाशन, राजीव तांबे आणि अय्या खरंच की....

'पुणे तिथे काय उणे' असं म्हटलेलं अक्षरशः खरं आहे आणि हा अनुभव मी रोजच घेते. पुण्यातलं सांस्कृतिक, सामाजिक आणि शैक्षणिक वातावरण असेल, पुण्यातल्या सफाई कामगारांची (पाट्या न टाकता) भल्या पहाटे शहराची केलेली सफाई असेल यासारख्या लक्षात घ्याव्यात अशा अनेक गोष्टींची यादी वाढतच जाणारी......तर या पुण्यात राहत असताना आपल्याला रावणासारखी दहा डोकी असती, दहा शरीरं असती तर  मग आपण पुण्यात रोज होणार्‍या निदान दहा तरी कार्यक्रमांना हजेरी लावली असती असं सारखं वाटत राहतं. प्रत्यक्षात मात्र एका वेळी एकाच कार्यक्रमात सहभागी होता येतं. (आणि या गोष्टीचं खूप खूप वाईटही वाटतं. पुढे वाचा

पुस्तक दिनानिमित्त - गांधी 

कोरोनाच्या आधी एके दिवशी मंजुल पब्लिशिंग हाऊसमधून चेतन कोळी याचा फोन आला आणि दोनच दिवसांत त्यानं कुरियरनं पाठवलेलं अतिशय सुरेख असं ‘गांधी’ नावाचं अतिशय देखणं असं पुस्तक हातात पडलं. हे पुस्तक ३५० पानी असून अतिशय जाडजूड तर होतंच, पण त्याचबरोबर या पुस्तकाचा हिंदी, इंग्रजी, डच, फ्रेंच, जर्मन, इटालियन आणि जर्मन भाषांमध्ये अनुवाद झाला होता. सध्या कितीतरी दिवस हे पुस्तक मी माझ्या बरोबरच ठेवते आहे. अगदी झोपताना कॉटवरसुद्धा! एखादी सोबत असावी तसं. त्यानंतर दोन दिवसांपूर्वी मी वाचायला घेतलं. पुढे वाचा

विज्ञानावर बंदी घातलेलं गाव

एका गावातल्या लोकांनी विज्ञान हा शब्द कधी ऐकलेलाही नसतो आणि विज्ञान कशाशी खातात, तेही त्यांना ठाउक नसतं. गावात कोणाला काही अडचणी आल्या, तर त्या गावातला एक बाबा काहीतरी विचित्र उपाय सुचवत असतो आणि ते उपाय केल्यावर त्या अडचणी सुटतील असं सांगत असतो. त्या बाबाचे उपाय खूपच गंमतशीर असतात. आजारी पडल्यावर लोक याच बाबाकडे जात असतात. खरं तर त्या गावात डॉक्टरही असतात, पण बहुतांशी लोक मात्र बाबाकडेच जात असतात. पुढे वाचा

परफेक्टची बाई आणि फोल्डिंगचा पुरुष 

नुकतीच रोहन प्रकाशनानं ऋषिकेश गुप्तेची तीन पुस्तकं प्रसिद्घ केली. या पुस्तकांचा आकार आणि निर्मिती खूपच देखणी आहे. ऋषिकेश गुप्तेचं परफेक्टची बाई आणि फोल्डिंगचा पुरुष हे पुस्तक त्याच्या नेहमीच्या पुस्तकांपेक्षा जरा हटके आहे. पुढे वाचा

लव्‍ह इन द टाईम ऑफ करोना

अतिशय कठोर असा पोलीस अधिकारी राणे, त्याच्या तुरुंगात अनेक गुन्हेगारांना कोरोनाची लागण झालेली असते. हे सगळे गुन्हेगार बरीच दीर्घ शिक्षा भोगत असतात, त्यातला एक गुन्हेगार बलात्काराच्या गुन्ह्याची शिक्षा भोगत असतो. शिक्षेचा काही कालावधी शिल्लक असतो. अशा वेळी राणे त्याला तुझी तुरुंगातून सुटका करतो असं सांगत त्याला बाहेरच्या जगात गेल्यावर २ लाख रुपये देखील देण्याचं कबूल करतो. त्याबदल्यात त्यानं एका स्त्रीवर बलात्कार करायचा असतो. विशेष म्हणजे ही स्त्री दुसरीतिसरी कोणी नसून राणेची सुंदर, देखणी अशी बायको असते. राणेला या बलात्कारानं आपल्या बायकोलाही कोरोना पॉझिटिव्‍ह करायचं असतं का, तसं असेल तर का? पुढे वाचा

आठवणी जुन्या, शब्द नवे

दारावरची घंटी वाजली आणि पोस्टमननं साधनाचं एक पार्सल हातात ठेवलं. उघडून बघते तर त्यात हिरव्या रंगातलं ‘आठवणी जुन्या, शब्द नवे’ नावाचं मोहिब कादरी या लेखकाचं पुस्तक! पुढे वाचा

दशम्या

'परतवारी'नंतर आलेलं सुधीर महाबळ या लेखकाचं दुसरं पुस्तक म्हणजे 'दशम्या'! 'दशम्या' म्हणजे प्रवासाला जाताना घरातल्या स्त्रीनं काळजीनं, मायेनं प्रवासासाठी बरोबर दिलेली शिदोरी. आयुष्याच्या प्रवासात लागणार्‍या अनेक वाटा....कधी पाऊलवाटा, कधी आडवळणाच्या वाटा, कधी चढउताराच्या वाटा, कधी उन्हाचे चटके देणार्‍या वाटा, तर कधी हलक्याशा झुळकेनं तनामनाला गारवा देणार्‍याही वाटा.....अशा वाटांवर अनुभवांची, भेटलेल्या माणसांची, आपण बघितलेल्या स्वप्नांची, आपल्या मूल्यांची, आपल्यावर झालेल्या संस्कारांची सोबत असते. या वाटेवरचे काही अनुभव, काही माणसं कळत-नकळत खूप काही देऊन जातात. पुढे वाचा

'दीड-दमडी' 

'दीड-दमडी' 
दमडीचे तेल आणले
सासूबाईंचे न्हाणे झाले
मामंजीची दाढी झाली
भावोजींची शेंडी झाली
ओघळ मिशीपर्यंत गेला
उरले तेल झाकून ठेवले
लांडोरीचा पाय लागला
त्यात उंट वाहून गेला... पुढे वाचा

हमरस्ता नाकारताना.....

अनेक दिवसांपासून ज्या पुस्तकाची प्रतीक्षा होती, ते अखेर काल प्रत्यक्ष लेखिकेकडून हातात पडलं. सध्याचं पावसाचं बेभरवशी वातावरण असताना, सरिता ( आवाड)नं घरी येऊन अत्यंत आत्मीयतेनं तिचं आत्मचरित्र ‘हमरस्ता नाकारताना’ मला भेट दिलं. सरिताच्या बाबतीत बोलताना....काही लोकांशी ओळख झाल्यावर मला पहिल्याच भेटीत परकेपणा जाणवला नाही, ना वयाचं अंतर! त्यात मुक्ता मनोहर, गीताली वि.म. आणि आता सरिता आवाड! माझ्यापेक्षा सर्वदृष्टीनं या तिघी मोठ्या असूनही मी त्यांना अगतुगनेच बोलते. त्यांच्याशी ती औपचारिकता कधी पाळावीच वाटली नाही. त्यांचं अंतर्बाह्य पारदर्शी असणं मला जास्त भावलं.  पुढे वाचा

इंडिका - नंदा खरे

काल महाराष्ट्र साहित्य परिषदेच्या सभागृहात नंदा खरे यांच्या 'इंडिका' या पुस्तकाचं प्रकाशन आणि त्यानिमित्त गप्पांचा कार्यक्रम आयोजित केला होता. नंदा खरे हे निर्माणींचे लाडके नंदाकाका म्हणून महाराष्ट्राला परिचित आहेत. नंदाकाका आणि विद्याकाकू यांचं नागपूरमधलं घर कुठल्याही तरुणाईसाठी २४ तास खुलं असतं. वैयक्तिक अडचणी असोत, वा सामाजिक अडथळे - प्रत्येकजण नंदाकाकाजवळ आपलं मन मोकळं करतो, त्यांचा सल्ला घेऊन पुढे जातो. यात नंदाकाकांची भूमिका उपदेश करण्याची कधीच नसते, तर ते या सगळ्या तरुणांचे मित्रच असतात.  पुढे वाचा

जिवाभावाचे - अनिल अवचट

'जिवाभावाची' असं म्हणणार्‍यास......!
जिवाभावाची, त्रास (न) देणारी, माझे फोन (न) उचलणारी....दीपास,
बाबा.
प्रत्येक पुस्तक हातात पडलं की लगेचच फोन करून मला बोलावून घेणार आणि मग त्यावर हे असं काहीतरी प्रत्येक वेळी लिहून माझ्या हातात ठेवणार!  पुढे वाचा

प्रिय अब्बू आणि फारूक एस. काझी

फेसबुकमुळे अनेक चांगले मित्र-मैत्रिणी मिळाले, त्यांच्यातली वैशिष्ट्यं मनाला मोहवून गेली. या सगळ्यांकडून आजही भरभरून काहीनाकाही मिळतं....त्यातच पुस्तकं म्हटलं की..........गेल्या काही दिवसांत काही मित्र-मैत्रिणींनी अनेक पुस्तकं दिली. त्यातलाच एक फेसबुकवरचा मित्र म्हणजे फारूक एस. काझी! पुढे वाचा

पंचतंत्र

रमेश दिघे संकलित आणि मनोविकास प्रकाशन प्रकाशित ‘पंचतंत्र’ या तीन पुस्तकांचा रंगीत संच अप्रतिम आहे. मी तर या पुस्तकांच्या प्रेमातच पडले. ज्यांची ज्यांची मुलं लहान आहेत, त्यांनी तर आपल्या मुलांना ही पुस्तकं भेट द्यायलाच हवीत, पण आपणही ती वाचायला हवीत.  पुढे वाचा

भारतातील डाव्या चळवळींचा मागोवा - प्रफुल्ल बिडवई

गेल्या काही महिन्यांपासून रोहन प्रकाशनानं 'रोहन साहित्य मैफल' नावाचा छान उपक्रम सुरू केला आहे. यात ज्येष्ठ न्यायमूर्ती नरेंद्र चपळगावकर यांच्याशी वाचकांना संवाद साधता आला. त्यानंतर तंबी दुराई लिखित दीड-दमडीचा कार्यक्रम संपन्न झाला. यातल्या काही लेखांचं वाचन दिलीप प्रभावळकर आणि गिरीश कुलकर्णी या कसलेल्या अभिनेत्यांनी करून या मैफलीत एकच बहार आणली होती.  पुढे वाचा